Ẩm thực miền Bắc cũng mang một nét đặc trưng rất riêng, mỗi món ăn đều mang dấu ấn và nét đặc trưng của mỗi miền đất khác nhau, biểu thị cách thức chế biến tài hoa, sự trang trí cầu kỳ và trình độ thưởng thức tinh tế.

Từ xưa, các nhà văn hóa đã nhận định rằng, ăn uống là một hiện thân văn hóa khi nó gắn trên mình những giá trị về chân - thiện - mỹ. Ở Việt Nam, từ lâu ăn uống đã mang tính khoa học cho nên từ chỗ ăn, chỗ ngồi cũng được tính toán sao cho có lợi nhất cho sức khỏe.

Bánh tôm Hồ Tây - đặc sản Hà Nội

Ẩm thực miền Bắc cũng mang một nét đặc trưng rất riêng, mỗi món ăn đều mang dấu ấn và nét đặc trưng của mỗi miền đất khác nhau, biểu thị cách thức chế biến tài hoa, sự trang trí cầu kỳ và trình độ thưởng thức tinh tế. Các sản vật vốn có của miền đất này là cơ sở cho sự xuất hiện của các món ăn đặc trưng bắc bộ. Người xưa có câu:

“Ai lên xứ Bắc mà trông
Đất lành gạo trắng nước trong thay là”

Mâm cỗ miền Bắc

Cũng giống miền Trung và Nam bộ, món ăn miền Bắc cũng chú trọng vào việc sử dụng gia vị nhưng cách nêm nếm của người Bắc lại có những nét riêng khác biệt. Người Bắc cũng dùng món cay nhưng không cay như người miền Trung, cũng thích chua nhưng không chua như những món canh chua ở Nam Bộ. Không tự nhiên mà người xưa phong cho mảnh đất kinh kỳ xưa câu “ăn Bắc mặc kinh”, có lẽ cũng bởi các món ăn của miền Bắc có vị thanh, không nồng gắt và nhất là tôn trọng tính tự nhiên của nó. Sự đa dạng đó bắt nguồn đầu tiên từ vị trí địa lý, phong tục tập quán và quan trọng hơn là bắt nguồn từ sự kỹ càng, khéo léo và cầu kỳ trong cách chế biến; nhất là trong những dịp lễ tết thì sự khéo léo ấy càng được thể hiện rõ hơn với những “mâm cao cỗ đầy”, mỗi mâm phải đủ “bốn bát 6 đĩa” được chế biến cầu kỳ, ngon miệng và cũng rất bắt mắt.

Món ăn miền Bắc không chỉ chú trọng vào những món trong ngày lễ tết, mà một đặc trưng nữa rất “bắc bộ” chính là những món quà bánh. Quà bánh không phải là những món ăn để no những nó lại đem lại cho người ta nhiều háo hức, đặc biệt, nó lưu giữ nhiều kỉ niệm đẹp trong tuổi thơ của mỗi người dân xứ Bắc này.

Người miền Bắc ăn uống theo mùa, theo thời điểm, có những món chỉ xuất hiện buối sáng, buổi trưa hay cũng có nhiều món, chỉ khi tối đến mới được đem ra bán. Về đêm khi những con phố bắt đầu thưa người qua lại thì có thể có ai đó lại muốn ăn vặt có thể tới những hàng ốc - một món ăn bình dân nhưng rất thú vị. Ốc là những món ăn gần gũi với người Việt Nam, chính vì thế, bán ốc đôi khi chỉ cần 1 cái bàn nho nhỏ, trên đó có đủ các gia vị chấm ốc: xả, gừng, ớt cay… mới là những nơi mọi người thích thú. Không chỉ ốc mà người miền Bắc với đặc trưng vùng chiêm trũng cũng sáng tạo ra nhiều món ăn dân giã mà đối với những người Việt Nam hay với cả du khách nước ngoài khi ăn 1 lần sẽ nhớ mãi, chẳng thể quên.

Bún ốc

Này là bát bún riêu cua với cái vị beo béo, sánh vàng của gạch cua được chưng lên khéo léo, thơm phức kết hợp với cái vị ngai ngái, giòn giòn của rau rút hay rau muống; hay từ những hạt nếp cái hoa vàng, kết hợp với đỗ xanh vừa mát vừa thơm vừa bùi thành món “xôi xéo” ăn rất ngon miệng…

Từ thôn quê cho tới thành thị, đâu đâu ta cũng có thể bắt gặp những món ăn mang hơi hướng đồng nội, .....