Hòn Tre là một trong 140 hòn đảo lớn nhỏ ở vùng biển đảo Kiên Giang. Kể từ năm 1983 hòn đảo nầy đã trở thành trung tâm của huyện đảo Kiên Hải. Đến với hòn Tre, du khách không chỉ tham quan, nghỉ dưỡng, cắm trại, chèo thuyền, câu cá, tắm biển mà còn để thưởng thức nhiều món ngon vật lạ mang tính đặc thù của một vùng biển đảo Tây Nam, trong đó có những món ăn nhớ đời như trứng cá ngát chiên, tôm tít hấp bia, hàu nướng… và món danh bất hư truyền chính là nhộng ve chiên giòn.
Vào những ngày tháng Tư, nếu có dịp ra hòn Tre, thuộc huyện đảo Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang chúng ta sẽ được thưởng thức món ngon độc đáo từ nhộng ve đầu mùa. Nhộng ve chỉ xuất hiện từ đầu mùa mưa và kéo dài khoảng hơn một tháng. Ăn theo mùa, các món ăn bao giờ cũng ngon và nhiều chất bổ dưỡng như người xưa vẫn nói “mùa nào thức nấy”.
Nhộng ve lăn bột chiên. Ảnh: Thiên Phước
Hằng năm, sau những cơn mưa đầu mùa, tiết trời vừa thay đổi theo chu kỳ sinh học, những con ve sau một thời gian dài nằm yên dưới lòng đất lại cựa mình chui lên tìm đến những thân cây, tảng đá để lột xác và hóa thân thành con ve sầu suốt ngày râm ran như một bảng trường ca bất tận.
Cảnh săn nhộng ve ban đêm tại đảo Hòn Tre. Ảnh: Thiên Phước
Đúng vào thời điểm nầy, mỗi lần ra đảo chúng tôi được bạn bè rủ đi săn nhộng ve. Anh em mỗi người cầm một chiếc đèn bình hoặc đèn pin đi dọc theo theo những rừng xoài bạt ngàn, mọi người hồ hởi tóm gọn từng chú ve vừa chui lên khỏi mặt đất, khiến cho không khí săn bắt càng lúc càng trở nên xôn xao và náo động cả một khu rừng yên tịnh.
Còn tại cồn Tân Quy, Trà Vinh, cứ vào thời tiết chuyển mùa là có đến hằng chục người săn bắt nhộng ve ở các vườn chôm chôm, măng cụt để bán cho những tay sành điệu ẩm thực với giá từ 70.000đ – 150.000đ/kg, tùy theo hàng nhiều hay ít.
Những người sành điệu về ẩm thực cho rằng nhộng ve đầu mùa ngon và bổ hơn giữa mùa và cuối mùa. Chính vì vậy mà nhiều người đã bỏ công đi đào để bắt từng con (vì thời điểm nầy ve chưa chui lên mặt đất). Vào những ngày nầy, tại các huyện miền núi Tịnh Biên và Tri Tôn, trẻ con rủ nhau đi đào nhộng ve bán cho các nhà hàng với giá từ 500đ - 800đ/con (giá cao gấp 10 lần ngày thường).
Nhộng ve chiên giòn. Ảnh: Thiên Phước
Theo y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian thì ve có vị mặn, ngọt, tính hàn có thể chữa sốt, kinh giật và cảm ho. Ngoài ra, nhộng ve còn là món ăn vừa giòn, vừa thơm, vừa béo, vừa bùi… Nhiều cư dân ở hòn Tre, đông nhất là trẻ em tối nào cũng tổ chức những chuyến đi săn ve để bán cho các nhà hàng và khách du lịch. Một người bắt giỏi mỗi đêm có thể kiếm từ 300 - 500 gam.
Các tay đầu bếp ở hòn Tre cho biết nhộng ve chưa lột xác ngon hơn con vừa mới chui ra vì lúc đó trong bụng còn mang một bầu sữa căng tròn. Nhộng ve sau khi làm sạch, cho vào chảo rang với dầu hoặc mỡ rồi cho thêm ít nước mắm hòn, tiêu, tỏi, hành phi và lá chanh xắt nhuyễn. Món ve lăn bột chiên càng hấp dẫn nhưng phải chiên từng con cho vàng ruộm mới đúng điệu. Ngoài ra, có người còn dùng nhộng ve để nấu cháo nước cốt dừa hoặc kho tiêu, xào củ hành vừa béo, bùi vừa cay, mặn, thơm ngon không sao tả nổi.
Nhộng ve kho tiêu và chiên giòn vừa là thứ lai rai vừa là món ăn hấp dẫn trong các bữa cơm, kèm thêm các loại rau rừng, từng được các tay sành điệu xếp vào loại “tuyệt chiêu” sau con đuông dừa và đuông đủng đỉnh.
Chất dân dã trong các món ăn, thức uống ở mỗi miền đều có nét tương đồng nhưng mỗi nơi còn lưu lại những nét riêng độc đáo, nhất là đối với các miền biển đảo Cà Mau và Kiên Giang. Đó cũng là nghệ thuật, một loại hình văn hoá ẩm thực khiến cho nhiều du khách sau chuyến đi xa trở về vẫn còn vương mãi cái dư vị ngọt ngào của mỗi món ăn.